Tục “đặt sính lễ” và vai trò của nó trong đám cưới Việt Nam
Một trong những yếu tố không thể thiếu trong đám cưới Việt Nam là mâm cỗ cưới – biểu tượng của sự hiếu khách và lòng mến khách của gia đình hai bên. Mâm cỗ cưới thường được chuẩn bị công phu với nhiều món ăn truyền thống như gà luộc, nem rán, xôi, canh măng, giò lụa, bánh chưng hoặc bánh tét tùy vùng miền. Mâm cỗ không chỉ đáp ứng nhu cầu ăn uống mà còn là cách gia đình thể hiện sự chu đáo, tấm lòng mời khách đến chung vui và chúc phúc cho đôi uyên ương. Số lượng mâm cỗ thường phụ thuộc vào số lượng khách mời và điều kiện kinh tế của gia đình, nhưng dù ít hay nhiều, mâm cỗ luôn được trình bày đẹp mắt, sạch sẽ và đảm bảo vệ sinh. Trong mâm cỗ, món ăn được sắp xếp theo thứ tự nhất định để thể hiện sự tôn trọng và lòng hiếu khách, đồng thời mang ý nghĩa mong ước cho sự sung túc, đủ đầy trong cuộc sống hôn nhân. Ngoài ra, mâm cỗ cưới còn là dịp để khách khứa, họ hàng gặp gỡ, giao lưu, góp phần tạo nên không khí vui tươi, ấm áp. Qua đó, mâm cỗ cưới không chỉ là bữa ăn mà còn là biểu tượng văn hóa thể hiện tinh thần cộng đồng, sự quan tâm và yêu thương trong ngày trọng đại của cuộc đời.
https://lh7-rt.googleusercontent.com...wCBZC3yGVxhg3F
Ở miền Nam, phong tục cưới hỏi mang đậm tính phóng khoáng, cởi mở, thể hiện sự ấm áp và hào sảng của vùng đất phương Nam. Đám cưới ở đây thường có không khí vui tươi, náo nhiệt với sự tham gia của đông đảo bạn bè, người thân. Nghi lễ rước dâu thường sử dụng xe hoa hiện đại, trang trí rực rỡ với hoa tươi và đèn màu, tạo nên một không gian lễ hội sôi động. Mâm quả cũng có sự thay đổi so với truyền thống, đôi khi được giản lược nhưng vẫn giữ nguyên ý nghĩa tượng trưng. Tiệc cưới miền Nam thường được tổ chức linh hoạt, có thể tại nhà hoặc nhà hàng, với nhiều món ăn đặc trưng vùng miền. Sự năng động, sáng tạo trong cách tổ chức đám cưới ở miền Nam cho thấy sự hòa nhập và tiếp thu tinh hoa văn hóa hiện đại, đồng thời không quên giữ gìn những giá trị truyền thống quý báu.
Ngoài ra, các nghi lễ trong phong tục cưới hỏi Việt Nam thường gắn liền với những nghi thức tâm linh và tôn kính tổ tiên. Trước khi bắt đầu các hoạt động chính thức như lễ ăn hỏi hay lễ cưới, các gia đình đều làm lễ dâng hương, khấn bái tổ tiên để xin phép và cầu mong được phù hộ cho đôi trẻ. Đây là một phần không thể thiếu, giúp kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai, tạo nên sự liền mạch trong dòng chảy của đời sống gia đình và dòng họ. Việc giữ gìn và tôn trọng những nghi lễ này không chỉ thể hiện sự thành kính mà còn là niềm tin vào sự bảo vệ, che chở của tổ tiên cho cuộc sống của các thế hệ kế tiếp. Đây cũng chính là điểm nhấn làm nên sự thiêng liêng, khác biệt của phong tục cưới hỏi Việt Nam so với các nền văn hóa khác. Ngày nay, tuy có nhiều gia đình đã đơn giản hóa một số nghi thức cưới hỏi để phù hợp với điều kiện sống và thời gian, nhưng phần lớn người Việt vẫn giữ gìn các phong tục truyền thống như một cách thể hiện lòng tôn kính đối với ông bà tổ tiên và bản sắc dân tộc. Các dịch vụ cưới hiện đại như tổ chức trọn gói, tư vấn ngày giờ cưới hỏi, thiết kế thiệp mời, trang trí không gian… đều cố gắng hòa quyện giữa truyền thống và hiện đại. Điều này không chỉ giúp đám cưới diễn ra suôn sẻ, tiện lợi mà còn góp phần gìn giữ và lan tỏa những nét đẹp văn hóa dân gian, giúp thế hệ trẻ hiểu và tự hào về cội nguồn phong tục cưới hỏi Việt Nam.