Nguồn gốc và cách sản xuất acetone
Acetone là gì? Acetone hay propanone, là một hợp chất hữu cơ thuộc nhóm ceton, nổi bật với đặc điểm dễ bay hơi, không màu và dễ cháy. Đây là một dung môi quan trọng, được ứng dụng phổ biến trong nhiều ngành công nghiệp, từ sản xuất hóa chất, mỹ phẩm, sơn, đến việc làm sạch và tẩy móng tay. Ngoài ra, acetone còn đóng vai trò quan trọng trong quy trình sản xuất nhựa và các sản phẩm công nghiệp khác.
Nguồn gốc của Acetone
Acetone được khám phá lần đầu vào năm 1832 bởi nhà hóa học người Đức Nikolaus Zinin trong quá trình nghiên cứu sự phân hủy của các hợp chất hữu cơ. Tuy nhiên, trước đó, chất này đã được sử dụng trong ngành sản xuất gỗ và xuất hiện như một sản phẩm phụ từ quá trình chưng cất. Ngày nay, acetone được sản xuất từ hai nguồn chính. Từ nguồn sinh học, acetone có thể được tạo ra thông qua quá trình lên men của vi khuẩn hoặc các phản ứng sinh hóa từ hợp chất thực vật. Trong khi đó, nguồn công nghiệp chủ yếu sản xuất acetone bằng cách tổng hợp từ nguyên liệu dầu mỏ hoặc khí tự nhiên.
Cách sản xuất Acetone
Quá trình Hydrogen hóa Isopropanol: Đây là phương pháp chính để sản xuất acetone công nghiệp. Isopropanol (C₃H₈O) được chuyển đổi thành acetone thông qua quá trình dehydrogen hóa, sử dụng nhiệt độ và xúc tác kim loại như đồng hoặc kẽm.
Phản ứng:
C₃H₈O→C₃H₆O+H₂
Quá trình Cumene (Phenol): Acetone cũng được sản xuất từ cumene (isopropylbenzene), qua một quá trình oxy hóa và phân hủy để tạo ra phenol và acetone. Quá trình này chiếm khoảng 60% sản lượng acetone toàn cầu.
Phản ứng: Cumene+O₂→Phenol+Acetone
Quá trình phản ứng với axit axetic: Acetone có thể được sản xuất qua phản ứng giữa axit axetic và axetaldehyde, trong điều kiện nhiệt độ cao và xúc tác.
Quá trình sinh học: Một số vi khuẩn như Clostridium acetobutylicum có thể tạo ra acetone từ quá trình lên men, đặc biệt trong quá trình sản xuất butanol-acetone (sản phẩm phụ từ sự phân hủy glucose). Phương pháp này ít được sử dụng hiện nay do hiệu quả thấp hơn so với các phương pháp hóa học.
Ứng dụng cơ bản của Acetone
Acetone (C₃H₆O) là một hợp chất hữu cơ có vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực công nghiệp và đời sống. Trong ngành công nghiệp, acetone được sử dụng rộng rãi làm dung môi để hòa tan các chất như nhựa, sơn, keo, vecni và mực in. Nó cũng là dung môi cần thiết trong các thí nghiệm hóa học và sản xuất dược phẩm. Ngoài ra, acetone còn là thành phần chính trong các sản phẩm tẩy rửa, giúp loại bỏ sơn, keo và bụi bẩn trên bề mặt, đồng thời được dùng để làm sạch dụng cụ y tế. Trong lĩnh vực sản xuất hóa chất, acetone là nguyên liệu quan trọng để tổng hợp nhiều hợp chất hữu cơ như methyl methacrylate và axit axetic. Đặc biệt, trong ngành làm đẹp, acetone được sử dụng phổ biến trong dung dịch tẩy sơn móng tay, giúp loại bỏ lớp sơn một cách hiệu quả mà không gây tổn hại nghiêm trọng đến móng. Bên cạnh đó, acetone cũng có vai trò trong y tế, được dùng làm dung dịch khử trùng, tẩy rửa vết thương và là thành phần của một số loại thuốc. Nhờ vào tính chất linh hoạt và hiệu quả, acetone trở thành một hóa chất không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực.
Nếu bạn có nhu cầu mua sản phẩm dung dịch axeton, hãy liên hệ với DAP CHEM.
Acetone thu được từ các quá trình này thường được tinh chế và loại bỏ các tạp chất để sử dụng trong các ngành công nghiệp như dược phẩm, hóa chất, và sản xuất vật liệu.
