Tản Nhiệt Nước Có Gì Hot?
tản nhiệt nước cho máy tính có những ưu điểm như không bụi, không ồn, nhiệt độ thấp... Thật tuyệt khi bạn có kinh nghiệm và hiểu biết để sở hữu một giải pháp làm mát bằng chất lỏng, và một khi đã sử dụng chắc chắn bạn sẽ không muốn quay lại với những chiếc quạt và khối tản nhiệt cồng kềnh nữa.[/FONT]
1. Khái niệm, nguyên tắc cơ bản:
tản nhiệt nước cho pc có nhiệm vụ giữ cho nhiệt độ CPU ở mức cho phép để đảm bảo tính ổn định. Tuy vậy phương thức hoạt động của hai giải pháp này hoàn toàn khác nhau. Với tản nhiệt khí thông thường, phiến kim loại có tác dụng gia tăng bề mặt tiếp xúc của CPU với không khí, còn quạt có nhiệm vụ gia tăng lượng khí di chuyển qua bề mặt của các lá kim loại đó. Không khí sẽ hấp thu nhiệt và quạt sẽ thổi chúng ra nơi khác.
[IMG]
Đối với tản nhiệt nước, nhiệt từ CPU được truyền vào một khối đồng rỗng tạm gọi là túi nước (WaterBlock) và nước bên trong túi sẽ hấp thu lượng nhiệt này rồi đưa đến bộ phận làm mát nhờ lực đẩy máy bơm. Như vậy một ưu điểm thấy rõ của TNN là nhiệt được đưa ra xử lý bên ngoài vỏ máy tính theo hướng định sẵn chứ không bị phát tán "lung tung" như với tản nhiệt khí.
2. Lắp đặt và bảo trì:
a. Lắp đặt:
Trước khi lắp đặt hệ thống TNN, bạn phải xác định thiết kế sẽ sử dụng. Thiết kế thông thường như đã đề cập là thứ tự: Máy bơm > WaterBlock > Radiator > Bình chứa. Tuy nhiên một số máy bơm, đặc biệt là các loại lắp ngoài có thể sẽ làm nóng nước chảy qua nó, nên ta có thể chọn: Máy bơm > Radiator > WaterBlock > Bình chứa để đảm bảo nước đi vào WaterBlock ở nhiệt độ thấp nhất có thể.
Điều thứ hai là độ cao của các thành phần. Vì TNN là hệ thống khép kín nên áp lực trong nó hoàn toàn do máy bơm quyết định. Do đó bạn có thể thoải mái sắp xếp các thành phần. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng bồn chứa cỡ lớn thì vấn đề có thể sẽ khác. Chiều cao từ máy bơm lên đến điểm cao nhất của hệ thống TNN phải nằm trong giới hạn cho phép vì nếu máy bơm không đủ sức đẩy nước lên thì rõ ràng hệ thống không thể hoạt động được. Ở đây có một mẹo nhỏ: nếu bạn hạ thấp điểm cao nhất xuống (hoặc nâng cao máy bơm lên) để nước có thể đi hết vòng tuần hoàn thì sau đó bạn có thể tăng thêm một khoảng cách nhất định mà vẫn đảm bảo nước di chuyển được dù dòng chảy có thể không được mạnh như trước.
[IMG]
Radiator phải đảm bảo thông thoáng, mát và gió nóng từ nó thoát ra phải được giải phóng hoàn toàn (ít nhất là ra khỏi case đối với TNN lắp trong). Chú ý đáp ứng nguyên tắc lấy gió từ chỗ mát và thải khí nóng ra chỗ nóng.
WaterBlock phải đảm bảo sạch sẽ cả bên trong lẫn bên ngoài, đặc biệt mặt dưới phải càng phẳng càng tốt. Bạn nên dùng giấy nhám để đánh bóng bề mặt giúp tăng độ tiếp xúc với CPU. Trước khi lắp vào case, bạn nên chạy máy bơm một lát và xoay sao cho toàn bộ bọt khí kẹt bên trong WaterBlock thoát ra ngoài nhằm tăng hiệu quả làm mát tối đa.
[IMG]
Khi lắp ống nước nối các thành phần, bạn nên ướm trước để ước chừng chiều dài và mức độ xoay ống phải chịu để tránh bị gập. Việc xác định vị trí phù hợp đặc biệt quan trọng khi bạn sử dụng nhiều WaterBlock trong một hệ thống máy tính (cho card đồ họa, chipset, đĩa cứng...). Nếu gặp tình trạng đầu ống cao su quá nhỏ không lắp vừa đầu gút bằng kim loại, bạn có thể dùng bật lửa hơ qua cho nở ra một chút rồi lắp vào; nhớ đừng quá tay kẻo cao su bị chảy.
Chú ý để các thành phần kim loại của TNN tránh xa nguồn điện vì chỉ một xung điện nhỏ kích vào chúng có thể gây rắc rối. Khi thao tác với các thành phần của một hệ TNN đang hoạt động, bạn nên có biện pháp cách điện an toàn vì bản thân các thành phần bên trong máy tính cũng phát điện và truyền qua nước khá dễ dàng.
Việc lắp một bộ TNN từ các thành phần có sẵn thành một hệ thống hoàn chỉnh là điều khá đơn giản, tất cả những gì bạn cần làm chỉ là cắm đúng ống và siết dây giữ thật chặt. Sau khi hoàn tất công việc, bạn đừng nên bật máy tính ngay mà hãy chạy thử hệ thống một lúc. Trong trường hợp phát hiện có rò rỉ (bọt khí xuất hiện hoặc rỉ hẳn ra ngoài), hãy ngắt điện và sử dụng các biện pháp xử lý phù hợp. Keo Epoxy (hay còn gọi là keo AB) là một vật liệu lý tưởng để vá các vết rò nhanh chóng mặc dù nó khá nặng mùi. Sau khi đảm bảo độ kín, bạn có thể bật máy tính và thử một số biện pháp đo đạc để xác định chất lượng và hiệu quả của hệ thống làm mát mới.
b. Bảo trì:
Không một thiết bị nào có thể hoạt động mãi mãi và TNN cũng không ngoại lệ. Oxy hóa, bụi bặm, vi sinh vật đều là những yếu tố làm giảm hiệu năng của hệ thống tản nhiệt. Vấn đề thường gặp nhất là bụi đột nhập vào nước đem theo vi sinh vật hoặc kim loại khiến ống kim loại bị rỉ sét, kích thước lòng ống giảm và các mối giữ bị lỏng ra. Theo kinh nghiệm, để chống lại vấn đề này, ngoài việc bịt kín bồn chứa nước, bạn có thể sử dụng một số hóa chất tẩy rửa hoặc có tính kháng sinh. Cứ mỗi 9 tháng, bạn có thể tổng vệ sinh hệ thống làm mát bằng cách thay toàn bộ nước bằng hóa chất tẩy rửa chuyên dụng (có thể tìm mua ở các cửa hàng điện lạnh) rồi chạy máy bơm để súc đường ống. Sau đó thay nước dùng mới và đổ bột kháng sinh chống vi khuẩn vào đó. Tiếp theo, bạn tháo radiator và dùng chổi, nước, khăn hoặc máy hút bụi để làm sạch các lá thép và kẽ hở nhỏ giữa chúng. Nếu WaterBlock của bạn là loại tháo lắp được, hãy mở ra và làm vệ sinh cẩn thận vì nếu sử dụng lâu, phần kim loại bên trong có thể bị ăn mòn và hậu quả giống như bạn nhìn thấy trong hình bên. Nếu sử dụng Coolant, vấn đề chỉ là bụi bẩn và bạn nên thay dung dịch sau một thời gian sử dụng.
Một vấn đề nữa là các mối nối, dây giữ hoặc thậm chí đường ống dẫn kém chất lượng có thể sẽ lỏng và mềm ra dưới tác dụng của nhiệt độ hoặc nhựa bị lão hóa sau một thời gian dài sử dụng. Hãy gia cố chúng trong các lần bảo trì hệ thống để đảm bảo không có trục trặc đáng tiếc.
[IMG]
Nhìn chung, việc trang bị và sử dụng một bộ tản nhiệt nước không còn quá khó khăn. Các nhà sản xuất đã cải tiến rất nhiều để đơn giản hóa việc lắp đặt, cũng như hạn chế việc người dùng phải bảo trì thiết bị. Nếu có điều kiện, game thủ nên trang bị cho mình một hệ thống tản nhiệt nước để bảo đảm sự mát mẻ cho các linh kiện đắt tiền như CPU hay chip đồ họa.
Hi vọng với những thông tin cơ bản này, các bạn sẽ có cài nhìn tổng quan hơn về hệ thống tản nhiệt nước máy tính của mình, hoặc mình đang định đầu tư.
